SVEVI - STOČARSKI RATNIČKI NAROD GERMANA
Svevi, Suavi, Svebi, Švabi - su bili velika grupa germanskih plemena koja su živela na širem području severne i centralne Evrope još u doba Rimskog carstva, području koje su Rimljani zvali Germanija. Njih prvi u istoriji spominje Julije Cezar kao saveznike Gala koje je pokoravao. Švabi nisu bili jedan narod već su čini labavu konfederaciju velikog broja germanskih plemena, pa je tako njihovo ime bilo gotovo izjednačeno sa nazivom za sve Germane, a po snazi i brojnosti jedino su mogli da im pariraju Goti, kao njihovi istočni rođaci.
Teritorija koju su naseljavala Svevska plemena označena je žutom bojom
Međutim, Istoričari iz klasičnog perioda beleže da se Svevi, za razliku od Gota i mnogih drugih Germana ne oslanjaju na poljoprivredu već da se dosta kreću širom Germanije, zajedno sa svojim ogromnim stadima stoke. Svevi su dakle onaj značajan deo Germana koji se bavio gotovo isključivo stočarstvom I lovom, što im je i nametnulo poprilično snažan agresivni, ratnički i osvajački mentalitet, i vojničku kulturu. Zaista, još stari Rimljani navode da su Švabi najratobojniji od svih Germana i da su među njima najbolji ratnici. Zbog toga su i mnoga druga germanska plemena (inače ne-svevskog porekla) prisvajala ovaj naziv i određenje, kako bi u svojim protivnicima izazivali strah.
Postojbina Sveva bila je negde oko Baltičkog mora i reke Elbe, odakle su se selili na jug i ugrožavali granice Rimskog carstva na Rajni i Dunavu. Prvi od Sveva koji su prešli Rajnu bili su Alemani i oni su se naselili u Alzasu. Jugozapad Nemačke se i dan danas zove Švabija, a većina slovenskih naroda za Nemce koristi i izraz “švabe” što, vidimo, ima veoma staro poreklo.
Neki od većih švabskih plemena i naroda bili su Herusci i Ubijci koji su živeli zapadnije od drugih pa su se tako dosta mešali sa Galima ali i ratovali protiv njih, težeći u svojim migracijama da idu preko Rajne. Langobardi su bili Svevi koji su živli najbliže Rajni, a u svojim kretanjima išli su ka Italiji i južnoj Francuskoj zajedno sa Burgundima, gde su se i naselili.
Strabon (rim. istoričar) u svojoj knjizi Geografije opisuje švapske narode Harija (“crnih ratnika”) Markomana (germana “graničara” ili krajišnika), Lugijce, Semnone (“najstarije i najplemenitije od Sveva”) i druge koji su živeli u centralnom delu Germanije, u teško prohodnim šumama i močvarama. Tacit opisuje veoma jake “kraljevine” Sveva u svoje veme, duž severne obale Dunava i u današnjoj Češkoj. Tu su živeli Hermunduri, Naristi, Markomani i Kvadi.
Angli su još jedan veliki švapski narod koji je međutim pripadao istočnijoj grani, i sa Elbe vršio migracije ka severozapadu kontinenta i ka Britaniji, pa ćemo ih zajedno sa Sasima (iako su ovi pripadali zapadnoj grani Germana) opisati posebno, kao germanske naseljenike britanskih ostrva, gde su formirali specifičnu kulturu i kasnije države.
Cezar je zapisao da Svevi, umesto gajenja žitarica, provode vreme u čuvanju stoke, sakupljanju plodova, lovu i ribolovu. Na sebe navlače životinjske kože, kupaju se u rekama, a od hrane najviše troše mleko i meso. Ostaje zabeleženo takođe da su se gadili vina već su proizvodili razne vrste napitaka od fermentisanih žitarica - piva. Svevi veoma dugo kroz istoriju nisu poznavali pravo na privatnu svojinu niti na zemlju i nije im bilo dopušteno da ostanu na jednom mestu duže od godinu dana. Kada prođe godina, sve svoje plemenske stvari, odeću i alatke, natovare na kola koja vuku volovi i idu dalje, tražeći bolju ispašu za stoku.
Svevi su se pored toga izdvajali od drugih naroda, pa i od Germana, po određenom stilu frizure koji je u istoriji ostao poznat kao švapska punđa (za muškarce). Švapska punđa pravila se tako što se duga kosa plela u pletenice koje su se onda izdizale na vrh glave i tamo pričvršćivale na poseban način. Ovakvo upletena kosa služila je kao oznaka slobodnog čoveka, za razliku od robova, a drugi elementi frizure služili su za označavanje višeg ili nižeg društvenog statusa.
Julije Cezar opisao je Švabe u svojoj knjizi “O ratu sa Galima” kao najveći i najratoborniji narod Germana. Cezaru se suprostavila velika germanska vojska koju je predvodio švapski kralj Ariovistus 58. god. P.n.e. On je zabranio Rimljanima da ulaze u Galiju i na teritorije njegovih saveznika. Pored toga Germani su okupili i sekundarnu vojsku koja je pokušavala da opkoli snage Cezara i spoji se sa glavnom silom Ariovistusa. Discplinovana ratna mašinerija rimskih legija porazila je Germane na bojištu i poterala švapskog kralja da veži nazad preko Rajne u germanijske šume.
Svevi su se međutim žestoko osvetili Rimljanima kada su tri rimske legije neoprezno ušle na teritoriju Germanije i pokušale jednom za svagda da primire ratoborne Germane. Herusci i druga ujedinjena germanska plemena su masakrirali rimske vojnike u Bitci u Teutoburškoj šumi, 9. godine nove ere, a širenje Rimskog carstva za sva vremena zaustavljeno je na obalama Rajne.
U 2. Veku nove ere švapski Markomani (ljudi iz Marke odnosno krajine - graničnih područja Germanije) obrazovali su veliki savez sa drugim germanskim i negermanskim plemenima (Kvadi, Vandali, Alani) i napali Rimsko carstvo. U ovom ratu nije bilo većih bitaka niti osvajanja ali su njime dalje otvorena vrata za širenje Germana ka jugu i masovniji prelazak plemena preko Rajne.
U zimu 406. Godine došlo je do velikog prelaska Sveva preko Rajne, i do zajedničkog probijanja rimske granice sa Vandalima i Alanima. Timeje započeto germansko osvajanje Galije koje će za par vekova uspešno biti dovršeno. Preostali deo Sveva iz unutrašnjosti Germanije nešto je kasnije krenuo u slične migracije ka Švajcarskoj, Austriji i Bavariji, pod pritiskom novih naroda sa istoka.
Jedan deo Švaba, sastavljen uglavnom od Markomana, se takođe naselio u Panoniji nakon poraza Huna u Bitci kod Nedaoa, 454. godine. Langobardi, švapski narod koji je dugo živeo na Elbi, pridružio se Markomanima u Panoniji, odakle su uspešno osvajali severnije delove Italije.
Alemani i Kvadi su bili onaj deo Sveva koji se naselio na jugu Francuske, prelazeći na kraju Pirineje i naseljavajući se u Iberiji. Prelazeći preko Baskije naselili su se u Gaeciji, severnim delovima današnje Španije i Portugala, sa prestonicom u gradu Bragi. Ovi germanski narodi su tamo osnovali tzv. “Svevsko kraljevstvo Galecije i severne Luzitanije” 410. godine, koje je trajalo sve do 584. Godine.
U Iberiji su međutim bili dominantniji Germani iz istočne grane - Vizigoti i Vandali, uz pomoć sarmatskih Alana, koji su takođe negde u to vreme osnovali sopstvena kraljevstva. Bilo je tako neizbežno da se kraljevstvo Sveva sukobi sa kraljevinom Vandala, a kasnije i državom Vizigota, i na kraju da bude pokoreno i poraženo.
570. Godine vizigotski kralj Leovigild napao je Sveve u Iberiji. Ratovi Germana u ovoj stranoj zemlji potrajali su do 585. Godine kada je kraljevstvo Sveva priključeno Vizigotskom, kao njegova šesta provincija. Svevi su nastavili da žive u Iberiji relativno slobodnim životom da bi se vremenom stopili sa lokalnom iberijskom populacijom tokom ranog Srednjeg veka.
Što se tiče vojne organizacije Svevi su se borili gotovo isključivo kao pešaci, u većem broju slabo uređenih odreda koji su koristili početni juriš da slome neprijatelja. Kada se to ne bi desilo Svevski ratnici bili se povlačili u šume radi ponovnog grupisanja. Takav način ratovanja nije bio naročito povoljan protiv teško oklopljenih pešaka, posebno onih sa dobrom obukom i disciplinom, kakve su bile rimske legije. I pored toga, kako vidimo istorijski, Svevi su uspevali da poraze vojske Rima ponajviše zahvaljujući elementu iznenađenja, ali i zbog toga što se legije nisu najbolje snalazile na teško prohodnim terenima.
Osim toga, Svevi nikada nisu imali jaku konjicu i nisu na vreme prihvatili promene u taktici i strategiji ratovanja koje je zahtevalo istorijsko doba, pa su tako vremenom postali inferiorni u odnosu na vojske sa istoka, čak u odnosu i na vojske svojih srodnika Gota.
