ORUŽJE DANA 10.06.2015. GODINE - MAČ MLETAČKOG DUŽDA
Dužd Mletačke republike odnosno Venecije (od latinske reči dux, "vojvoda"), je bio državni poglavar odnosno glavni magistrat ove italijanske državice iz doba Renesanse. Mletački duždevi su bili doživotno birani od strane venecijanske aristokratije. Funkcija dužda je prvi put uvedena oko 700. god. nove ere, i u početku to je bio tek predstavnik vizantijske vlasti. Kasnije međutim Mleci postaju samostalni a dužd postaje nasledna titula.
Mač dužda bilo je ceremonijalno oružje iz perioda rane Renesanse koje je najviši predstavnik venecijanske vlasti nosio kao svoj simbol i znak. Iako se tip i oblik duždevog mača menjao tokom vremena kako bi ispratio savremene trendove u izradi vojnog i ceremonijalnog oružja, primerak koji ovde opisuje kao svoj uzor ima neke izuzetne originalne mačeve iz Venecije 15. i1 6. veka.
Glavne karakteristike ovog mača jesu jabučica drške u obliku kaplje ili suze, poseban stil štitnika za zglob ruke, i vizuelno najupečatljivija oznaka - “uzengija” koja se proteže od rikasa (tupi korenski deo mača) do posečne ivice sečiva.
Težina ovakvog oružja bila je oko 1,1 kg, ukupna dužina oko 120 cm, a dužina samog sečiva do 90-100 cm. Širina sečiva sa svoje strane iznosila je oko 3 cm u korenu, sužavajući se do 2 cm pre samog vrška. Širina štitnika bila je oko 20 cm. Centar mase bio je 15-ak cm iznad korena sečiva, dakle bliže dršci nego vršku, što odmah ukazuje na to da bi bojna varijanta ovog mača bila više korišćena za probadanje nego za posecanje.
“Uzengija” odnosno metalni polukrug sa posečne strane korena mača služila je ustvari kao prsten kroz koji se provlačio kažiprst, pri čemu su se preciznije vršili probodni potezi. Mač se međutim nije uvek držao tako, jer je to ograničavalo posečne poteze. Renesansni italijanski vojnik naoružan “duždevim” mačem verovatno bi u drugoj ruci nosio manji okrugli štit - bakler.
Konstrutivno posmatrano mač dužda pripadao je široj grupi leđnih jednosečnih i pravostranih mačeva. Kada se bolje zagleda sečivo primećuje se i omanja izbočina koja se zvala “mamuza” a koja se nalazila na lažnoj (leđnoj) ivici mača a koja je služila za specijalne pokrete pariranja i odbijanja neprijateljskog oružja.
