top of page

ORUŽJE DANA 09.04.2015. GODINE - (VERIŽNI) OKLOP SA PLOČICAMA



Oklop sa pločicama, na engleskom plated mail (izbegavaćemo termin “pločasti oklop” da ga ne bi mešali sa punim pločastim oklopima u stilu viteške opreme) bio je kombinovani tip verižnog i pločastog oklopa, koji se dobijao tako što su se među upletene prstenove ubacivale i metalne pločice različitih dimenzija. Oklopi ovog tipa korišćeni su u istočnjačkim kulturama pre svega, na Bliskom istoku, u Japanu, Koreji, Vijetnamu, u centralnoj Aziji, širem Iranu, Indiji, ali i u istočnoj Evropi, kao i među afričkim Mavrima.


Rusija, koja je kroz čitav Srednji vek i kasnije održavala bliske veze sa civilizacijama istoka bila je mesto nastanka tradicije izrade oklopa sa pločicama u tri različite varijante. Takvi oklopi su isprva preuzeti iz Persije i nosili su perijske nazive:


1. Behtereti (ruski Behtereci), od persijske reči behter - male metalne pločice postavljene u vertikalnim redovima bez praznina, spojene prstenovima i uklopljene u verižni oklop.


2. Jušmani (ruski: jošman) od persijske reči javšan - dugačke horizontalno postavljene pločice uklopljene u verižni oklop, što zajedno veoma nalikuje na lamenarni tip oklopa (kao što je bila rimska lorika segmentata).


3. Kalantar, kvadratne pločice uklopljene u verige, veoma slične japanskom oklopu karuta tatami-do. Glavna razlika je u tome što se kalantar pločice nisu ušivale u kožnu ili tkaninsku podlogu kao kod japanske varijante.


Prvi oklopi sa pločicama pojavili su se u formatu prsnika na Bliskom istoku, i njih su preuzeli Mongoli i njima srodni tatarski narodi koji su se u hordama kretali ka zapadu. Iranske minijature iz polovine 15. veka pokazuju različite kombinacije oklopa sa pločicama i lamelarnog oklopa, kao i brigandina, ponekad sa jednom okruglom centralnom pločom, što je već davalo oklop veoma nalik ruskom zrcalu (oklopu-ogledalu). Pored ovih elemenata oklopi sa pločicama često su imali dopunske poldrone - štitnike za ramena i “suknjice” napravljene od dugačkih tankih vertikalnih pločica.


Prvi pravi predstavnik (verižnog) oklopa sa pločicama bez lamelarnih elemenata pojavio se u 15. veku na teritoriji Persije (što se vidi sa Bagdadskih minijatura iz 1465. godine).


Glavna razlika između istočnoevropskih (ruskih i poljskih) i orijentalnih verzija oklopa sa pločicama leži u tome što evropske varijante nisu imale rukave, dok su orijentalni oklopi ovog tipa imali dugačke verižne rukave sa vambrasima.


Objavljene stranice:
Najnovije stranice:
Arhiva:
Pretraga po ključ. rečima:
No tags yet.
PRATITE NAS
  • Facebook Basic Square
  • Twitter Basic Square
  • Google+ Basic Square
bottom of page