ORUŽJE DANA 24.03.2015. GODINE - FLAMBARD, MAČ SA TALASASTIM SEČIVOM
Flambard je bio naziv za poseban tip dugačkog ili velikog mača iz doba Renesanse koji se karakterisao iskrivljenim sečivom koje je “talasalo” levo desno čitavom svojom dužinom. Takav mač se pored talasastog nazivao i vatrenim, jer je oblik ličio i na lelujanje plamena, od čega i potiče sama reč flambard. Iako je u pitanju uglavnom bila čisto estetska dimenzija ovakvog oblika sečiva, postoje dokazi da je takvo sečivo imalo i posebne odlike u borbi, odnosno da je stvaralo drugačije rane od običnog ravnog sečiva.
Najpoznatiji tipovi mačeva sa talasastim sečivima bili su rapiri i cvajhanderi. Mi ovde opisujemo ustvari cvajhandere (dugačke dvoručne mačeve) sa talasastom odnosno vatenom oštricom. Postojali su takođe i flambard bastardi, odnosno nepravilni (“kopilad”) mačevi neutvrđenog porekla sa vatrenim sečivima.
Dvoručni vatreni mač nosio je dakle naziv flambard, flamard ili flamenšvert, u zavisnosti od oblasti Evrope u kojoj je korišćen (Engleska, Francuska, Nemačka…) Takvi mačevi su praktivno bili identični običnim cvajhanderima, gde je jedina razlika bio oblik sečiva. Kao i druge cvajhandere, njih su tokom 16. veka najviše koristili pripadnici Landsknehta, dobro obučenih i iskusnih vojnika sa mačevima, koji su dobijali duplo veću platu od običnih vojnika, pa su zato nosili naziv i dopelsoldner (“dupli vojnici”).
Pored ovih naziva korišćen je i termin flamberž za opisivanje mačeva sa vatrenim sečivima. Flamberži su međutim mogli da budu i rapiri, ne samo cvajhanderi. Borba sa vatrenim mačevima bila je neobična jer se prilikom udaraca po maču protivnika, a naročito prilikom odbrambenih poteza vatrenim mačem stvaraju veoma jake i neprijatne vibracije koje nastaju klizanjem ravnog sečiva po “talasima” talasastog mača. Te vibracije se prenose na šaku vojnika koji drži flamberž, što je zahtevalo dodatnu snagu i veštinu u efikasnoj primeni ovog oružja.
Flamberži su se pokazali veoma dobro u borbi protiv helebardi jer je talasasto sečivo lakše uništavalo drvene držalje dugaćkih oružja na motkama od pravostranih sečiva, pri čemu se koristio potez sličan testerisanju.
