top of page

ORUŽJE DANA 08.03.2015. GODINE - BIRLIN, ŠKOTSKI RATNI BROD


Birlin je bio naziv za plovilo sa jedrima i veslima koje je masovno korišćeno u morima Škotske i Hebrida tokom Srednjeg veka i kasnije. Varijante ovog naziva obuhvataju berlin i birling. Galsko-nordijski naziv verovatno potiče od severnjačkog birdingr (teretni brod).


Birlin je imao tu prednost što se mogao kretati i pomoću vetra kao i pomoću snage veslača. Manja plovila ovog tipa verovatno su imala do dvanaest vesala, dok su veće škotske brodice imale i do četrdeset. Na jedno veslo dolazilo je tri čoveka. Birlin je bio dominantni tip broda u ovom delu sveta skoro četiristo godina, sve do 17. veka.


Što se tiče konstrukcije, postojale su velike sličnosti između lokalnih birlina i brodova koje su koristili vikinški došljaci na Hebridska ostrva i kopno Škotske. Na ostrvima su brodovi bili suštinski bitni za opstanak, odbranu, kao i osvajanje novih teritorija pa su lokalni gospodari masovno koristili birline u ratovanju. Najpoznatiji po velikom broju birlina bio je klan Mekdonalda sa Ajsleja. Kraljevi Hebrida u kasnom Srednjem veku održavali su velike flote birlina. Takav tip broda korišćen je u čuvenoj pomorskoj bitci za Hebride, 1156. godine.


Po mnogo čemu je birlin bio sličan nešto masivnijim vikinškim dugim brodovima. Vikinški brodovi su bili simetrčno oblikovani sa pramcem i krmom istog oblika i funkcije. To je bio slučaj i sa većinom birlina. Očuvani primerci i likovni prikazi nam pokazuju da su birlini imali krmilo. Za pravljenje ovih brodica korišćeno je drvo hrasta pa su grede od ovog drveta bile veoma tražena i skupa roba u Škotskoj.


Birlini su bili čuveni po svojoj brzini kretanja čak i u vodama bez vetra. Zbog toga su dosta korišćeni za gusarenje i prepade na moru. Govorilo se da ništa ne može stići birlin pirata u bekstvu. Sa izumom vatrenog oružja i topova međutim birlini su dosta stradali od većih i čvršćih brodova koji su nosili topove, i od tog doba počinje opadanje popularnosti lakih brodica ovog tipa.


Objavljene stranice:
Najnovije stranice:
Arhiva:
Pretraga po ključ. rečima:
No tags yet.
PRATITE NAS
  • Facebook Basic Square
  • Twitter Basic Square
  • Google+ Basic Square
bottom of page