ANADOLSKI KONJI I KONJICA U GVOZDENOM DOBU
Divlji konji su živeli na visoravnima Anadolije, Kavkaza I zapadnog Iraka još od 5000 godina p.n.e. ali su tada ipak bile brojnije (I ljudima korisnike) različite vrste divljih magaraca. Zbog prekomernog lova I iskorišćavanja divlji magarac je istrebljen u III milenijumu p.n.e. I od tada počinje veća primena konja. Anadolsko-kavkaski konj se danas prepoznaje kao jedan od glavnih izvora naslednog materijala za sve današnje plemenite vrste, rase I tipove konja, pored azijsko-stepskog, turskog, mongolskog I arapskog konja.
Anadolija je, sa svojim raznovrsnim geografskim oblastima, omogućavala gajenje I brzi prirodni razvoj, konja, počevši od visokih I vitkih konja za trkanje (iz ravnica) sve do malih brdskih konja, savršeno prilagođenih za nošenje tereta po strmom terenu. Kapadokija, ravničarska oblast u centralnom delu Anadolije, bila je od najstarijih dana poznata po svojim konjima. Štaviše, njen naziv je upravo I značio “Zemlja konja”. Iz izvora drugih naroda I civilizacija nam je poznato koliko su anadolski konji bili cenjeni u svetu. Tako se na primer u Bibliji spominje kako je najveći hebrejski car Solomon nabavljao konje upravo iz Anadolije (iako mu je možda bilo I lakše I jeftinije da ih nabavlja iz obližnje Arabije).
Kabarda je bio naziv za staru rasu konja sa Kavkaza koju su u oblast Anadolije doveli još stari Heti I drugi indoevropski narodi anadolske grane (Luvijci, Huri…). Kabarda je bio relativno visok konj (viši od asirskih recimo), sa prljavo belom, sivom ili crnom. Kabardi su imali jaka leđa I grudi, I možemo ih porediti sa srednje teškim tipom jahaćeg konja iz Srednjeg veka. Tipični sup o tome što im pluća imaju veći kapacitet od većine drugih rasa pa su idealni za rad I jahanje na većim visinama. I dan dana postoji predak kabarde u Anadoliji koji se I zove – Anadolu – anadolijski mali konj, koji dosta koriste turski seljaci.
Što se tiče konjice, najveći ugled u tom rodu vojske imali su Frigijci. Frigijci su svoju konjicu delili na laku – kojoj su pripadali svi oni obični ratnici koji su sebi mogli da priušte konja, I na tešku konjicu – uglavnom pripadnike plemićkih I vladajućih porodica. Laki konjanici bili su opremljeni ničim više nego frigijskim bojnim kapama, dugačkim kopljima za prodabanje I džilitima za bacanje. Tek poneki među njima nosio je I kraću sekiru, u slučaju borbe na zemlji.
Laki frigijski konjanici služili su da uznemiravaju neprijatesljke redove baražima džilita, kao I da gone neprijatelje u povlačenju. Oni nisu bili opremljeni da private borbu sa drugim konjaničkim odredima. Tu ulogu igrala je teška frigijska konjica, orijentisana oko ratnog vođe I njegove neposredne telesne garde. Teški frigijski konjanici nosili su metalne šlemove I neki vid oklopa za telo, I bili naoružani dugačkim sekirama, labrisima ili sagarisima.
Zanimljivo je da su u Anadoliji korišćeni I odredi konjanika – bacača konopca (lasoa), koji su tako vezivali neprijataljske teške konjanike iz daljine, I obarali ih na zemlju, gde bi ih dokrajčivali pešaci. Bacači lasoa nisu imali praktično nikakvo naoružanje niti zaštitu – jedino u šta su mogli da se uzdaju bila je njihova brzina na konjima, I veština u bacanju konopca. Naročito poznati bili su bacači konopca iz Kapadokije, na svojim lakonogim konjima.
Iako su Anadolci gvozdenog doba bili dobri konjanici najviše su postradali upravo od konjaničke vojske Kimera, Skita, Meda I Parsa. Razlog za to leži u činjenici da Anadolci nisu bili tako vešti strelci na konjima kao njihovi neprijatelji pa njihovi konjanici nisu uspevali da se bore protiv strelaca iz daljine.
