ORUŽJE DANA 03.01.2014. GODINE – SAMOSTRELI IZ ĐENOVE
U Srednjem veku Evrope, nakon pojave punog pločastog oklopa, samostreli su postali jedno od najmoćnijih i najopasnijih ratnih oružja. Bilo je nekoliko razloga za to: prvo, strelica ispaljena iz samostrela probijala je bukvalno svaki mogući i postojeći tip oklopa, dakle i tamo gde druga oružja (pa čak ni probojno udaračka) nisu pravila gotovo nikakvu štetu. Drugo, ovakve samostrele mogli su da koriste i priučeni seljaci sa smrtonosnim dejstvom, a ne samo elitni ratnici tog doba - vitezovi, što je bila velika prekretnica u istoriji ratovanja.
Jedna od najpoznatijih vojnih jedinica na svetu opremljena samostrelima poticala je iz Italije, konkretno iz grada Đenove a njeni pripadnici nazivani su „balestrieri genovesi“ – đenovljanski strelci sa samostrelima. Đenovljanski strelci borili su se kao plaćenici širom Evrope, uterujući strah u kosti svakom vitezu od obala Mediterana do Baltika. Glavno oružje Đenovljana bio je samostrel koji je pravila jedna firma iz Đenove – pod nazivom „Baliste“. U samom gradu postojala je i škola za obučavanje strelaca, pa je Đenova postao veliki centar izvoza plaćenika i inovativne vojne tegnologije.
Sama oružja iz Đenove pripadale su velikom tipu samostrela sa čekrcima. Luk je bio od čelika i izvanredne snage. Pored samostrela, đenovljanski strelci plaćenici bili su naoružani kraćim bodežom, lakim metalnim šlemom tipa gordžet, oklopnim kaputom (hoberkom) i velikim štitom koji se zvao paviza. Iako su vojnici uglavnom poticali iz siromašnijih staleža Italije, zapovednici vojnih jedinica uglavnom su bili sinovi plemićkih porodica Đenove, jer su oni imali udela u kompaniji za proizvodnju samostrela, kao i u školama za obuku strelaca.
Strašni porazi koje su neke evropske vojske tog doba (13. i 14 veka) doživele od đenovljanskih strelaca nateralo je evropske vladare na neke ekstremne mere. Tako je na primer nemački car Fridrih III nakon poraza u opsadi Parme dao naređenje da se svim zarobljenim strelcima seku prsti kako više nikada ne bi mogli da koriste samostrel.
Jedina mana đenovljanskih samostrela (inače samostrela) bila je ta što su postajali mnogo slabiji i neprecizniji u vlažnim uslovima. Kiša je drastično smanjivala domet i probojnu snagu strelice pa su đenovljanski strelci doživljavali i sami neke teške poraze, kao u Bitci kod Kresija, gde su se engleski dugi lukovi pokazali kao efikasniji.
U Toskani se i dan danas održavaju veoma popularni u turniri u gađanju đenovljanskim samostrelima.
